Ga 1, 6-8. 19-28: Có người đã được Chúa sai đến, tên là Gioan. Ông đến như chứng nhân để làm chứng về sự sáng, hầu mọi người nhờ ông mà tin. Ông không phải là sự sáng, nhưng ông chỉ làm chứng về sự sáng. Và đây là chứng của Gioan, khi những người Do-thái từ Giêrusalem sai các vị tư tế và các thầy Lêvi đến hỏi ông: “Ông là ai?” Ông liền tuyên xưng, ông không chối, ông tuyên xưng rằng: “Tôi không phải là Ðấng Kitô”. Họ liền hỏi: “Thế là gì? Ông có phải là Elia chăng?” Gioan trả lời: “Tôi không phải là Elia”. – “Hay ông là một đấng tiên tri?” Gioan đáp: “Không phải”.

Họ liền bảo: “Vậy ông là ai, để chúng tôi trả lời cho những người sai chúng tôi. Ông tự xưng là ai?” Gioan đáp: “Tôi là tiếng kêu trong hoang địa: Hãy sửa cho ngay đường Chúa đi, như tiên tri Isaia đã loan báo”.

Và có những người thuộc nhóm biệt phái cũng được sai đến. Họ hỏi Gioan rằng: “Nếu ông không phải là Ðức Kitô, cũng không phải là Elia hay một tiên tri, vậy tại sao ông làm phép rửa?” Gioan trả lời: “Tôi làm phép rửa trong nước; nhưng giữa các ngươi, có Ðấng mà các ngươi không biết. Ðấng ấy sẽ đến sau tôi, nhưng chính Ðấng ấy đã có trước tôi và tôi không xứng đáng cởi dây giày cho Người”. Việc này xảy ra tại Bêtania, bên kia sống Giođan, nơi Gioan làm phép rửa.

Tin mừng chúa nhật nầy gồm hai đoạn 1,6-8 và 1,19-28 thuộc 2 văn mạch khác nhau, tuy nhiên đều nói về Gioan, là chứng nhân của Chúa Giêsu Kitô. Đoạn 1,6-8 nằm trong văn mạch của 1,1-13, nói về Ngôi Lời là ánh sáng (1,1-5) và Ngôi Lời đã đi vào lịch sử (1,6-13). Đoạn 1,19-28 nói về Gioan và công việc của ông.

           Trong tin mừng Gioan, làm chứng là sứ mạng chính của Gioan, không phải là làm phép rửa (1,7[2].8.15.19.32). Để làm chứng, Gioan phải là một con người và được Thiên Chúa sai đến (c.6). Là con người, để Gioan có thể nói cho con người điều ông đã thấy và đã tin. “Được Thiên Chúa sai đến”, vì sứ mạng của ông là làm chứng cho Con Thiên Chúa (3,27). Bởi đó, Gioan không làm chứng cho một điều, mà cho một người. Mục đích của Gioan là làm cho mọi người tin vào Chúa Giêsu (c.7), để họ được làm con Thiên Chúa (1,12) và không còn thuộc về bóng tối nữa (1,5; 11,10; 12,35).

           Chúa Giêsu là ánh sáng của trần gian (1,4; 9,5; 11,9; 12,35.36.46). Ánh sáng ấy  là sự sống (1,4;8,12[2x]) và cũng là sự thật (1,9; 3,21). Gioan làm chứng cho ánh sáng, có nghĩa là làm chứng cho một sự sống Chúa Giêsu đang mang đến (1,15-16; 6,41.48.51) và một sự thật: Chúa Giêsu là Con Thiên Chúa (1,32.35; 5,33). Đón nhận chứng từ của Gioan, nghĩa là tin Chúa Giêsu là Con Thiên Chúa, là sự thật và sự sống (14,6) để được trở nên con cái Thiên Chúa (1,12). Khước từ chứng từ của Gioan là khước từ Chúa Giêsu và tiếp tục sống trong bóng tối (1,5; 8,12).

            Gioan là chứng nhân, không phải là ánh sáng (1,8). Bởi đó, Gioan từ chối nhận mình là Đấng Kitô hay là Êlia. Ông nhận mình không xứng đáng cởi quai dép cho Đấng đang đến. Thành ngữ egō ouk eimi “Tôi không là” mà Gioan dùng cho mình (c.20.21.27; 3,28) đối nghịch với egō eimi “Tôi là”, được dùng độc nhất cho Chúa Giêsu: “Tôi là tôi” (4.26; 6.20; 13.19; 18.5.6.8), “Tôi là bánh ban sự sống” (6.41.48.51), “Tôi là ánh sáng trần gian” (8.12; 9.5), “Tôi là…” (10.9.11.14; 11.25; 14.6; 15.1.5; 18.37). Chính cách nói nầy cho thấy Chúa Giêsu, là ánh sáng, ngày mỗi tỏa sáng lên, còn Gioan, như là chứng nhân của ánh sáng, ngày mỗi tan biến dần (3.30). Gioan giới thiệu Chúa Giêsu cho hai môn đệ của mình, và họ đã trở thành môn đệ của Chúa Giêsu (1.35-42), dân chúng đến với Chúa Giêsu thay vì đến với Gioan (3.26) và cuối cùng chết âm thầm trong ngục tối (3.24). Gioan, một chứng nhân chân thật và khiêm tốn vô hạn (10.41).

Gioan không là chứng nhân duy nhất của Chúa Giêsu. Chúa Cha (5,32.37; 8,18), Kinh Thánh (5,39), công việc của Chúa Giêsu (5,36; 10,25), chính Chúa Giêsu (8,14.18), Thánh Linh (15,26) và các môn đệ (15,27) tất cả đều làm chứng một điều: Chúa Giêsu là Con Thiên Chúa. Đến trần gian, Chúa Giêsu cần chứng nhân, vì không dễ tin Người là Con Thiên Chúa. Nếu tin, sẽ được làm con cái của Thiên Chúa. Nếu được làm con cái của Thiên Chúa, tất phải sống như con cái của Người.

Linh mục Luigi Gonzaga Đặng Quang Tiến