Thờ ngẫu tượng

08/05/2023

“Thần linh mặc lốt người phàm đã xuống với chúng ta!”.

“Tội thờ ngẫu tượng là tội tôn thờ bất cứ thứ gì chỉ nên được sử dụng, hoặc sử dụng Bất Cứ Thứ Gì chỉ nên được tôn thờ!”. Những lời của thánh Augustinô đưa J. McMath đi đến kết luận, “Điều mà tôi sẽ cho đi bất cứ thứ gì để có được, và không nhận bất cứ thứ gì để mất đi; là Thiên Chúa của tôi. Tôi không bao giờ tôn thờ một thứ gì đó ít hơn Ngài!”.

Kính thưa Anh Chị em,

Thật thú vị, Lời Chúa hôm nay tiết lộ một sự thật rất hiển nhiên, nhưng là một sự thật khá bất ngờ; rằng, con người luôn có xu hướng ‘thờ ngẫu tượng’, thờ một thứ gì đó ít hơn Chúa!

Bài đọc Công Vụ Tông Đồ kể chuyện. Tại Lystra, sau khi Phaolô chữa một người bại, một số người Lycaonia kết luận, “Thần linh mặc lốt người phàm xuống với chúng ta!”. Họ gọi Phaolô và Barnaba là thần; đồng thời, định đem bò và hoa để tế hai ngài. Phaolô xé áo mình ra và lên tiếng, “Chúng tôi đây cũng chỉ là người phàm!”. Thấy được xu hướng ‘thờ ngẫu tượng’ nơi họ, Phaolô chỉ cho họ biết tôn thờ ai! Chúa là Thiên Chúa và chỉ một mình Ngài! Thánh Vịnh đáp ca reo lên, “Xin đừng làm rạng rỡ chúng con, lạy Chúa, nhưng xin cho Danh Ngài rạng rỡ!”.

Phải, con người luôn bị cám dỗ tôn thờ một thứ gì đó ít hơn Chúa! Một phong trào, một hệ tư tưởng, một thần tượng… có thể có một địa vị ‘gần như thần thánh’; và đôi khi, nó nhận được một lòng sùng bái vốn chỉ Thiên Chúa mới đáng có. ‘Thờ ngẫu tượng’ là tội căn bản, cội rễ các tội. Chính sức hấp dẫn của một thực thể nào đó có thể là chất xúc tác để người ta coi nó như thần thánh. Sở dĩ, người Lycaonia sùng bái Phaolô và Barnaba, là vì họ chưa được soi sáng; chưa được điều chỉnh về các quan niệm đang có và các hành vi đang làm.

Trong Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu thừa nhận một nhu cầu liên tục mà các môn đệ của Ngài cần được hướng dẫn, soi sáng. Ngài nói, “Đấng Bảo Trợ sẽ dạy các con mọi điều và sẽ làm cho các con nhớ lại tất cả những gì Thầy đã nói với các con”. Chính Thánh Thần sẽ dẫn dắt để ngăn ngừa chúng ta khỏi rơi vào thói ‘thờ ngẫu tượng’; giúp chúng ta biết đánh giá sâu sắc hơn về tương quan mỗi người phải có với Chúa Giêsu, trên hành trình cùng Ngài về ‘Nhà của Cha!’

Anh Chị em,

“Thần linh mặc lốt người phàm đã xuống với chúng ta!”. Dẫu không công khai la lên những lời này như người Lycaonia; nhưng khuynh hướng tự nhiên của chúng ta là thần thánh hoá những gì làm cho mình vui thoả, dễ chịu. Nó dẫn chúng ta đến một lối sống buông thả khi chọn thoả hiệp với các giá trị thế tục; đó là những ‘ngẫu tượng’ khiến chúng ta tròn xoe đôi mắt, thán phục, mê mải; mụ mẫm và ngơ khờ sùng bái. Thuyết tương đối và chủ nghĩa tiêu thụ đang âm thầm hoặc công khai quyến rũ chúng ta. Nó đầy hấp lực và tinh tế khiến chúng ta đi theo mà không hề hay biết; từ đó, vô tình phá đổ các giá trị cao đẹp, linh thánh. Thấy trước điều đó, Chúa Giêsu đã ban Thánh Thần cho chúng ta; Ngài là món quà vĩ đại, là Thầy Dạy tâm linh. Ước gì bạn và tôi biết đón nhận và yêu quý Quà Tặng vô giá này; đồng thời, ngoan nguỳ với Ngài, hầu không dễ dàng buông mình cho việc tôn thờ một thứ gì đó ít hơn Chúa!

Chúng ta có thể cầu nguyện,

“Lạy Chúa, ‘thờ ngẫu tượng’ thường làm con hao tổn, mỏi mệt và lạc đường. Xin Thánh Thần soi dẫn để con chỉ chọn một “Giêsu”, và chỉ tôn thờ một mình Ngài!”, Amen.

(Lm. Minh Anh, Tgp. Huế)