Ủy ban Giáo dân – Tháng 11/2024: Bài 1 – Đọc dấu chỉ thời đại

03/11/2024

Hội đồng Giám mục Việt Nam

Ủy ban Giáo dân

THƯỜNG HUẤN THÁNG 11/2024:

GIÁO HỘI TRONG THẾ GIỚI HIỆN ĐẠI

BÀI 1: ĐỌC DẤU CHỈ THỜI ĐẠI

Trong một thế giới đầy biến động, Giáo Hội không thể chỉ đứng ngoài quan sát mà phải đảm nhận sứ mệnh đồng hành và đọc hiểu các dấu chỉ thời đại. Công đồng Vatican II, trong hiến chế Vui mừng và Hy vọng (Gaudium et Spes), nhấn mạnh rằng: “Niềm vui và hy vọng, nỗi buồn và nỗi lo lắng của con người thời đại này, đặc biệt là những người nghèo hoặc đau khổ theo bất kỳ cách nào, đây là niềm vui và hy vọng, nỗi buồn và nỗi lo lắng của những người theo Chúa Kitô”.[1] Nói cách khác, Giáo Hội thực thi sứ mạng của mình ở giữa lòng thế giới, lắng nghe và đáp lại khát vọng và nhu cầu của con người.

Thế giới ngày nay đối diện với các thách thức chưa từng có, từ những biến đổi sâu sắc về kinh tế, văn hóa đến các vấn đề đạo đức và xã hội. Những chuyển biến này không chỉ làm thay đổi lối sống từng cá nhân mà còn tác động đến toàn bộ cơ cấu xã hội. Đứng trước thực trạng đó, Giáo Hội cần nhạy bén nhận diện và phản hồi các dấu chỉ thời đại để thực thi sứ mạng đồng hành với gia đình nhân loại và củng cố đức tin cộng đoàn tín hữu.

Như thế, đọc các dấu chỉ thời đại không chỉ là trách nhiệm mà còn là cơ hội để Giáo Hội mang Tin Mừng đến gần mọi người hơn. Mỗi thách thức mà xã hội đối diện, như bất bình đẳng hay vấn đề môi trường, đều là cơ hội để Giáo Hội loan bao Tin Mừng qua những giá trị mà Giáo Hội ôm ấp, chuyển trao. Giáo Hội được mời gọi trở thành nguồn ánh sáng, lan tỏa niềm hy vọng và lòng nhân ái cho nhân loại giữa những bất ổn của thời đại.

Thế giới đang thay đổi: thách thức và cơ hội

Xã hội hiện đại đang trải qua những biến đổi to lớn, trong đó sự phát triển công nghệ, phân cực xã hội và khủng hoảng về giá trị tạo ra cả thách thức lẫn cơ hội cho Giáo Hội. Trong Hiến chế “Vui mừng và Hy vọng,” Giáo Hội khẳng định sự liên kết chặt chẽ của mình với gia đình nhân loại, đồng hành với mọi người trong hành trình tìm kiếm ý nghĩa và hy vọng.

Những vấn đề xã hội như nghèo đói, bất bình đẳng và ô nhiễm môi trường là những dấu chỉ cần sự hiện diện của Giáo Hội để làm chứng cho công lý và cổ võ tình bác ái. Giáo Hội không chỉ quan sát thế giới, nhưng còn nhập cuộc, phản ánh tinh thần Tin Mừng qua những hành động cụ thể để đáp ứng nhu cầu và nguyện vọng của mọi người, nhất là những người bị tổn thương và yếu thế.

Qua việc nhìn nhận và phản hồi các dấu chỉ thời đại, Giáo Hội minh chứng rằng, sứ mệnh của mình không chỉ là giảng dạy đức tin mà còn liên đới và trợ giúp mọi người trên bước đường tìm kiếm hy vọng và định hướng sống. Mỗi khó khăn trong xã hội là một lời mời gọi Giáo Hội tiến bước, để trở thành nhịp cầu nối kết giữa Thiên Chúa và nhân loại, là nơi tình yêu và lòng thương xót của Chúa được biểu hiện sống động và cụ thể.

Giáo Hội thấu hiểu thời đại: đối thoại và đồng hành

Giáo Hội không chỉ là cộng đoàn đức tin mà còn là một tổ chức gắn kết chặt chẽ với xã hội. Giáo Hội là người bạn đồng hành của nhân loại, đặc biệt là với những ai chịu tổn thương và yếu thế. Để thấu hiểu và đáp ứng các dấu chỉ thời đại, Giáo Hội mở lòng và đối thoại chân thành với mọi thành phần xã hội, lắng nghe và giải đáp những khát khao sâu xa nơi tâm khảm con người.

Thêm vào đó, việc đối thoại giữa Giáo Hội và xã hội không dừng lại ở việc giảng dạy, mà còn là một sự chia sẻ và đồng hành trong hoàn cảnh sống thực tế. Qua việc tiếp cận và chăm sóc con người hiện đại, Giáo Hội thực hiện lời mời gọi yêu thương và giúp mọi người hiểu rõ hơn về tình yêu Thiên Chúa dành cho họ.

Trách nhiệm của Giáo Hội trong việc đọc dấu chỉ thời đại còn đòi hỏi mọi thành phần Dân Chúa phải tham gia vào sứ mạng thiêng liêng này. Từ các mục tử đến giáo dân, tất cả đều cần sống tinh thần phục vụ và đối thoại, để qua đó, Giáo Hội có thể thực sự trở thành nơi nương tựa cho tất cả những ai đang tìm kiếm niềm hy vọng trong cuộc sống.

Cộng đoàn Kitô hữu: phản chiếu tình yêu Thiên Chúa

Giữa bối cảnh xã hội đầy biến động, Giáo Hội trở thành nơi nương tựa cho mọi người. Nhờ đó, Giáo Hội không chỉ thực thi nhiệm vụ đồng hành mà còn sống trọn vẹn với nỗi đau và niềm vui của nhân loại, mang lại hy vọng và sự an ủi cho tất cả. Giáo Hội cũng được mời gọi để phản ánh tình yêu và lòng thương xót của Thiên Chúa qua các mối liên hệ và hành động thiết thực trong cộng đồng. Mỗi tín hữu, trong vai trò là một thành viên của Giáo Hội, trở thành chứng nhân cho tình yêu Thiên Chúa qua những nghĩa cử yêu thương và lòng bao dung với tha nhân.

Qua các hoạt động bác ái và đồng hành, cộng đoàn Kitô hữu có thể trở thành hình ảnh sống động của lòng thương xót Thiên Chúa. Đây là một lời mời gọi không dành riêng cho các tín hữu mà còn mở rộng đến tất cả những ai tìm kiếm sự bình an và tương lai đầy hy vọng. Cộng đoàn Kitô hữu, qua đời sống yêu thương và chia sẻ, giúp thế giới cảm nhận được sức mạnh của niềm tin cậy mến chúng ta đặt để nơi Thiên Chúa.

Nói tóm lại, đọc các dấu chỉ thời đại là trách nhiệm không thể thiếu của Giáo Hội, giúp Giáo Hội đồng hành và đáp ứng kịp thời những biến đổi của thế giới. Mỗi Kitô hữu, qua cầu nguyện và hành động, được mời gọi tham gia vào sứ mệnh này, để mang ánh sáng Tin Mừng đến mọi nơi. Việc đọc dấu chỉ thời đại là một hành trình thiêng liêng, là cách thức để Giáo Hội và mỗi tín hữu thực sự sống đức tin của mình, và trở nên tác nhân đáng tin cậy và tích cực trên hành trình hướng đến tương lai đầy hy vọng.

– – – – – – – – – – – – – – – – –

[1] Gaudium et Spes, số 1.

Tôma Vũ Ngọc Tín, S.J

Nguồn: hdgmvietnam.com